Kırklareli Kent Konseyi, Kırklareli Kültür Varlıkları Derneği, Kırklareli Belediyesi ve Lozan Mübadilleri Vakfı tarafından düzenlenen “Nüfus Mübadelesi: Göç Eden Yaşamlar” konulu panel, mübadillerin yoğun olarak yaşadığı Kırklareli’nde büyük ilgiyle karşılandı.
29 Şubat 2020 Cumartesi günü, Kırklareli Kent Konseyi, Kırklareli Kültür Varlıkları Derneği, Kırklareli Belediyesi ve Lozan Mübadilleri Vakfı iş birliğinde, “Nüfus Mübadelesi: Göç Eden Yaşamlar” isimli panel ve “Onlar İki Kere Yabancılar” konulu mübadele sergisi düzenlendi. Kırklareli AKM’de düzenlenen programa; Kırklareli Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyeleri Ali Şakir Kuru, Şahin Yetiş, Aladdin İkican, Fatih Umutlu, Vize Belediye Başkanı Ercan Özalp, Kırklareli İl Genel Meclisi Başkanı Aydın Karakoç, Kırklareli Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Emine Gürver Çetin, Kırklareli Kültür Varlıkları Derneği Başkanı Erdoğan Kantürer ve çoğunluğu mübadillerden oluşan vatandaşlar katıldı. Panele konuşmacı olarak katılan Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç, Türk-Yunan nüfus mübadelesinin hikayesini ayrıntılı olarak paylaşırken, Çatalca Mübadele Müzesi Müdürü Müge Ürpek Toker de mübadillerin kültürel mirasını ve Mübadele Müzesi’ni tanıttı. Panel sonrası ise, mübadillerin karşılıklı olarak terk etmek zorunda kaldıkları toprakları ziyaretini konu alan “Onlar İki Kere Yabancılar” isimli sergi gezildi.
“Mübadelede en fazla göç alan illerden biri Kırklareli”
“Nüfus Mübadelesi: Göç Eden Yaşamlar” isimli panel, saat 14.00’te saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başladı. Kırklareli Kültür Varlıkları Derneği Başkanı Erdoğan Kantürer’in “Çete Selim Öyküsü”nü paylaşmasının ardından Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç konuşmasını yapmak üzere kürsüye geldi. Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi’ni, slayt eşliğinde tüm ayrıntılarıyla paylaşan Güvenç, mübadelede en fazla göç alan illerden birinin Kırklareli olduğunu vurguladı. Güvenç, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması’na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca, Türkiye ve Yunanistan’ın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine zorunlu göçe tabi tutması olan Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi öncesi Balkanlar’ın durumunu anlatarak konuşmasına başladı. Mübadele ile 1 milyon 200 bin Ortodoks Hristiyan Rum’un Türkiye’den Yunanistan’a, 500 bin Müslüman Türk’ün de Yunanistan’dan Türkiye’ye göç etmek zorunda kaldığını ifade eden Güvenç, mübadelenin diğer göçlerden farkının zorunlu ve bir anlaşmaya dayalı olması olduğunu belirtti. Lozan Mübadilleri Vakfı’ndan da bahseden Güvenç, 2001 yılında kurulan vakfın, çeşitli projeler yürüttüğünü belirtti. Proje kapsamında düzenlenen “Onlar İki Kere Yabancılar” konulu mübadele sergisini tanıtan Güvenç, daha önce Türkiye’yi hiç ziyaret etmemiş 21 Yunanistan vatandaşı ile Yunanistan’ı hiç ziyaret etmemiş 21 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının karşılıklı olarak aile büyüklerinin terk ettikleri yerlere 3 günlük ziyaret gerçekleştirdiğini, serginin de eski fotoğraflar ile ziyaretler sırasında çekilen fotoğraflardan ve ziyaret öncesi ve sonrası yapılan görüşme özetlerinden oluştuğunu ifade etti.
Mübadiller kültürel mirasına sahip çıkmaya çalışıyor
Sonrasında konuşan Çatalca Mübadele Müzesi Müdürü Müge Ürpek Toker, mübadillerin gelirken kendi kültürlerini de beraberinde getirdiklerini vurgulayarak, konuştukları dil başta olmak üzere soyut kültürel mirasa sahip çıkmaya çalıştıklarını ifade etti. Somut kültürel mirasa da örnek veren Toker, Yayla Mahallesi’ndeki eski Rum evlerinden Dadaloğlu Konağı’nın Trakya Kalkınma Ajansı tarafından restore edildiğini, yine bir başka Rum evinin de restore edilerek Ali Rıza Efendi Kültür Evi haline getirildiğini belirtti. Toker ayrıca, Lozan Mübadilleri Vakfı tarafından kurulan Çatalca Mübadele Müzesi’nin, Türkiye’nin ilk göç temalı müzesi ve bu anlamda somut kültürel mirasın da en önemli örneklerinden biri olduğunu vurguladı.
Katkıda bulunanlara Teşekkür Plaketi verildi
Yapılan konuşmaların ardından program, soru-cevap bölümü ile devam etti. Konuşmacıların, programa katılan mübadillerin sorularına yanıt vermesinin ardından, katkıda bulunanlara Teşekkür Plaketi verildi. Kırklareli İl Genel Meclisi Başkanı Aydın Karakoç tarafından Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç’e plaket verilirken, Vize Belediye Başkanı Ercan Özalp tarafından da Çatalca Mübadele Müzesi Müdürü Müge Ürpek Toker’e Teşekkür Plaketi sunuldu. Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç de, programı düzenleyen kuruluşlara konukseverliğinden dolayı teşekkür etmek adına Kırklareli Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Ali Şakir Kuru, Kırklareli Kültür Varlıkları Derneği Başkanı Erdoğan Kantürer ve Vize Belediye Başkanı Ercan Özalp’e hediye takdim etti. Program, günün anısına toplu fotoğraf çekiminin ardından, “Onlar İki Kere Yabancılar” konulu mübadele sergisinin gezilmesi ile son buldu. (Kırklareli Kent Konseyi)